Baking soda, hay còn gọi là muối nở, là một nguyên liệu quen thuộc trong căn bếp của nhiều gia đình. Không chỉ có tác dụng làm sạch, khử mùi, baking soda còn là “trợ thủ đắc lực” cho những ai yêu thích làm bánh. Vậy baking soda làm bánh có tác dụng gì? Cách sử dụng ra sao? Hãy cùng COGI khám phá những bí mật thú vị xoay quanh nguyên liệu “nhỏ mà có võ” này nhé!
Baking soda là gì?
Baking soda, tên hóa học là natri bicacbonat (NaHCO3), là một loại muối axit yếu, có dạng bột mịn, màu trắng, không mùi, vị hơi mặn. Khi gặp nhiệt độ cao hoặc môi trường axit, baking soda sẽ phân hủy tạo ra khí cacbonic (CO2), chính là “chìa khóa” giúp bánh nở phồng, xốp mềm.
Phân biệt baking soda và baking powder
Nhiều người thường nhầm lẫn giữa baking soda và baking powder. Tuy nhiên, đây là hai nguyên liệu hoàn toàn khác nhau. Baking soda chỉ chứa natri bicacbonat, trong khi baking powder là hỗn hợp của baking soda, một loại axit (như cream of tartar) và một chất độn (như tinh bột). Do đó, baking powder có thể tự tạo ra phản ứng nở mà không cần môi trường axit từ các nguyên liệu khác.
Vai trò của baking soda trong làm bánh
Như đã đề cập, baking soda có khả năng tạo khí CO2 khi gặp nhiệt độ cao hoặc axit. Chính nhờ đặc tính này mà baking soda được ứng dụng rộng rãi trong làm bánh với vai trò chính là tạo độ xốp, giúp bánh nở đều, bông xốp, tăng cảm giác ngon miệng.
Ứng dụng trong các loại bánh khác nhau
Tùy vào từng loại bánh mà baking soda sẽ phát huy tác dụng khác nhau:
- Bánh bông lan: Baking soda giúp bánh bông lan nở cao, xốp mềm, tạo kết cấu bông xốp đặc trưng.
- Cookies: Baking soda giúp bánh quy giòn tan, tạo độ xốp và giòn rụm khi cắn.
- Bánh mì nhanh: Baking soda giúp bánh mì nở nhanh, tạo kết cấu mềm xốp cho bánh mì.
- Bánh pancake: Baking soda giúp bánh pancake phồng xốp, tạo độ dày và mềm mịn cho bánh.
Cách sử dụng baking soda làm bánh hiệu quả
Để baking soda phát huy tối đa tác dụng, bạn cần lưu ý một số điểm sau:
Liều lượng baking soda cần thiết
Liều lượng baking soda sử dụng phụ thuộc vào công thức và loại bánh bạn muốn làm. Thông thường, lượng baking soda sử dụng khoảng 1/4 – 1/2 thìa cà phê cho mỗi cốc bột mì. Tuy nhiên, bạn nên tuân thủ theo công thức cụ thể để đảm bảo kết quả tốt nhất.
Kết hợp baking soda với các nguyên liệu khác
Baking soda thường được kết hợp với các nguyên liệu có tính axit như sữa chua, nước chanh, mật ong, giấm… để tạo phản ứng nở. Sự kết hợp này giúp bánh nở tốt hơn và trung hòa vị của baking soda, tránh để lại vị mặn trong bánh.
Những lưu ý khi sử dụng baking soda
- Không nên sử dụng quá nhiều baking soda: Sử dụng quá nhiều baking soda có thể khiến bánh có vị đắng, kết cấu bị khô cứng.
- Trộn đều baking soda với bột: Bạn nên trộn đều baking soda với bột mì trước khi cho vào các nguyên liệu ướt để đảm bảo baking soda được phân bố đều, giúp bánh nở đều và đẹp mắt.
- Nướng bánh ngay sau khi trộn bột: Sau khi trộn bột xong, bạn nên nướng bánh ngay để baking soda phát huy tác dụng tốt nhất. Nếu để bột quá lâu, khí CO2 sẽ thoát ra ngoài, khiến bánh không nở được.
Các loại bánh phổ biến sử dụng baking soda
Baking soda được sử dụng phổ biến trong nhiều loại bánh khác nhau, từ bánh ngọt đến bánh mặn. Dưới đây là một số loại bánh phổ biến sử dụng baking soda:
- Bánh bông lan: Bánh bông lan là một trong những loại bánh phổ biến nhất sử dụng baking soda. Baking soda giúp bánh bông lan nở cao, xốp mềm, tạo kết cấu bông xốp đặc trưng.
- Bánh quy: Bánh quy cũng là một loại bánh thường sử dụng baking soda. Baking soda giúp bánh quy giòn tan, tạo độ xốp và giòn rụm khi cắn.
- Bánh mì nhanh: Bánh mì nhanh là loại bánh mì được làm nhanh chóng mà không cần ủ bột lâu. Baking soda giúp bánh mì nở nhanh, tạo kết cấu mềm xốp cho bánh mì.
- Bánh pancake: Bánh pancake là loại bánh có nguồn gốc từ phương Tây, thường được ăn vào bữa sáng. Baking soda giúp bánh pancake phồng xốp, tạo độ dày và mềm mịn cho bánh.
Công thức làm bánh đơn giản với baking soda
Dưới đây là hai công thức làm bánh đơn giản với baking soda mà bạn có thể thử ngay tại nhà:
Bánh bông lan cơ bản với baking soda
Nguyên liệu:
- 200g bột mì
- 1/2 thìa cà phê baking soda
- 1/4 thìa cà phê muối
- 115g bơ nhạt, để mềm
- 170g đường
- 2 quả trứng gà
- 1 thìa cà phê vani
- 120ml sữa tươi
Cách làm:
- Làm nóng lò nướng ở 175 độ C. Chuẩn bị khuôn bánh và lót giấy nến.
- Trộn đều bột mì, baking soda và muối trong một bát.
- Trong một bát khác, đánh bông bơ và đường cho đến khi hỗn hợp trở nên nhẹ và xốp.
- Cho từng quả trứng vào hỗn hợp bơ và đường, đánh đều sau mỗi lần cho.
- Cho vani vào hỗn hợp và trộn đều.
- Từ từ cho hỗn hợp bột vào hỗn hợp bơ, xen kẽ với sữa tươi, trộn đều cho đến khi hỗn hợp đồng nhất.
- Đổ hỗn hợp vào khuôn bánh và nướng trong khoảng 30-35 phút hoặc cho đến khi bánh chín vàng.
- Lấy bánh ra khỏi lò và để nguội trên rack trước khi thưởng thức.
Bánh quy giòn tan với baking soda
Nguyên liệu:
- 225g bột mì
- 1/2 thìa cà phê baking soda
- 1/4 thìa cà phê muối
- 200g bơ nhạt, để mềm
- 150g đường
- 1 quả trứng gà
- 1 thìa cà phê vani
- 100g chocolate chip
Cách làm:
- Làm nóng lò nướng ở 190 độ C. Chuẩn bị khay nướng và lót giấy nến.
- Trộn đều bột mì, baking soda và muối trong một bát.
- Trong một bát khác, đánh bông bơ và đường cho đến khi hỗn hợp trở nên nhẹ và xốp.
- Cho trứng và vani vào hỗn hợp bơ và đường, trộn đều.
- Từ từ cho hỗn hợp bột vào hỗn hợp bơ, trộn đều cho đến khi vừa kết hợp.
- Cho chocolate chip vào và trộn đều.
- Dùng thìa múc hỗn hợp bột lên khay nướng, cách nhau khoảng 5cm.
- Nướng trong khoảng 10-12 phút hoặc cho đến khi bánh chín vàng.
- Lấy bánh ra khỏi lò và để nguội trên rack trước khi thưởng thức.
Mẹo nhỏ khi sử dụng baking soda làm bánh
Cách bảo quản baking soda
Để baking soda luôn giữ được hiệu quả tốt nhất, bạn nên bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp. Đậy kín hộp sau mỗi lần sử dụng để tránh hút ẩm làm giảm hiệu quả của baking soda.
Thay thế baking soda bằng những nguyên liệu khác
Trong một số trường hợp, bạn có thể thay thế baking soda bằng baking powder với tỷ lệ 1:3 (1 thìa cà phê baking soda tương đương 3 thìa cà phê baking powder). Tuy nhiên, việc thay thế này có thể ảnh hưởng đến hương vị và kết cấu của bánh.
Baking soda và sức khỏe
Lợi ích và tác hại của baking soda
Baking soda không chỉ là nguyên liệu làm bánh quen thuộc mà còn có nhiều lợi ích cho sức khỏe như: trung hòa axit dạ dày, làm trắng răng, khử mùi hôi, làm dịu vết côn trùng cắn… Tuy nhiên, việc lạm dụng baking soda có thể gây ra một số tác dụng phụ như buồn nôn, nôn mửa, đau bụng…
Sử dụng baking soda an toàn trong làm bánh
Để đảm bảo an toàn cho sức khỏe, bạn nên sử dụng baking soda đúng liều lượng, tránh lạm dụng. Đặc biệt, người bị cao huyết áp, bệnh thận, phụ nữ mang thai và cho con bú nên thận trọng khi sử dụng baking soda.
Baking soda trong vệ sinh nhà cửa
Baking soda có tính kiềm nhẹ, có khả năng làm sạch và khử mùi hiệu quả, thân thiện với môi trường. Bạn có thể sử dụng baking soda để:
- Làm sạch bếp: Rắc baking soda lên bề mặt bếp, chậu rửa, lò vi sóng… để loại bỏ vết bẩn, mùi hôi và khử trùng.
- Làm sạch phòng tắm: Pha baking soda với nước tạo thành hỗn hợp sệt để lau chùi bồn tắm, lavabo, vòi sen… giúp loại bỏ vết ố vàng, cặn bẩn.
- Khử mùi tủ lạnh: Đặt một hộp baking soda mở nắp trong tủ lạnh để hút ẩm và khử mùi hôi thực phẩm.
- Làm sạch đồ dùng bằng bạc: Ngâm đồ dùng bằng bạc trong dung dịch baking soda và nước nóng để loại bỏ vết ố và làm sáng bóng.
- Thông cống: Đổ baking soda và giấm xuống cống để loại bỏ cặn bẩn và thông cống nghẹt.
Baking soda trong chăm sóc sức khỏe và sắc đẹp
Ngoài công dụng trong vệ sinh nhà cửa, baking soda còn được ứng dụng trong chăm sóc sức khỏe và sắc đẹp như:
- Trị ợ nóng, đau dạ dày: Pha 1/2 thìa cà phê baking soda với một cốc nước và uống từ từ để trung hòa axit dạ dày, giảm cảm giác ợ nóng, đau bụng.
- Làm trắng răng: Trộn baking soda với một ít kem đánh răng và đánh răng như bình thường để loại bỏ vết ố vàng, làm trắng răng.
- Khử mùi cơ thể: Pha baking soda với nước để tắm hoặc rắc một ít baking soda lên vùng da dưới cánh tay để khử mùi hôi cơ thể.
- Trị mụn trứng cá: Trộn baking soda với một ít nước tạo thành hỗn hợp sệt và thoa lên vùng da bị mụn để giảm viêm, sưng.
- Làm dịu vết côn trùng cắn: Pha baking soda với nước tạo thành hỗn hợp sệt và thoa lên vết côn trùng cắn để giảm ngứa, sưng.
Những lưu ý khi sử dụng baking soda
Mặc dù baking soda có nhiều công dụng hữu ích, nhưng bạn cần lưu ý một số điểm sau khi sử dụng:
- Không lạm dụng baking soda: Việc lạm dụng baking soda có thể gây ra một số tác dụng phụ như buồn nôn, nôn mửa, đau bụng…
- Thận trọng khi sử dụng baking soda cho trẻ em, phụ nữ mang thai và cho con bú.
- Không sử dụng baking soda cho vết thương hở.
- Bảo quản baking soda nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp.
Câu hỏi thường gặp về baking soda làm bánh
Baking soda có thể thay thế bằng baking powder được không?
Như đã đề cập ở trên, bạn có thể thay thế baking soda bằng baking powder với tỷ lệ 1:3. Tuy nhiên, việc thay thế này có thể ảnh hưởng đến hương vị và kết cấu của bánh.
Tại sao bánh của tôi không nở khi sử dụng baking soda?
Có nhiều nguyên nhân khiến bánh không nở khi sử dụng baking soda, ví dụ như: sử dụng baking soda quá hạn, liều lượng baking soda không đúng, không kết hợp với nguyên liệu có tính axit, nướng bánh ở nhiệt độ không đúng…
Làm thế nào để biết baking soda còn sử dụng được?
Để kiểm tra baking soda còn sử dụng được hay không, bạn có thể cho một ít baking soda vào một cốc nước giấm. Nếu baking soda sủi bọt mạnh thì vẫn còn sử dụng được.
Baking soda có ảnh hưởng đến sức khỏe không?
Sử dụng baking soda đúng liều lượng thường không gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Tuy nhiên, việc lạm dụng baking soda có thể gây ra một số tác dụng phụ.
Bảo quản baking soda như thế nào?
Bạn nên bảo quản baking soda nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp. Đậy kín hộp sau mỗi lần sử dụng.
Mua baking soda ở đâu?
Bạn có thể mua baking soda ở các siêu thị, cửa hàng tạp hóa hoặc các cửa hàng bán nguyên liệu làm bánh.
Kết luận
Baking soda là một nguyên liệu “nhỏ mà có võ”, giúp bạn tạo ra những chiếc bánh nở đều, bông xốp, thơm ngon. Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về baking soda làm bánh. Chúc bạn thành công với những công thức làm bánh của mình!